Nhằm cải thiện phương thức sản xuất trong nông nghiệp, giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường và tạo ra nhiều sản phẩm nông nghiệp an toàn hơn, các hộ nông dân ở Thủ đô đang chuyển sang sản xuất theo phương pháp hữu cơ. Họ đang mở rộng các vùng nông nghiệp “xanh” để đáp ứng nhu cầu của Hà Nội.
Sản xuất nông nghiệp hữu cơ ứng dụng công nghệ cao
So sánh giữa sản xuất thông thường và sản xuất theo hướng hữu cơ cho thấy, sản xuất hữu cơ có hiệu quả kinh tế cao hơn, cải thiện chất lượng sản phẩm, tăng sức cạnh tranh và giá trị của nông sản. Đặc biệt, sản xuất hữu cơ giúp nông dân thay đổi tư duy sản xuất theo hướng an toàn, bền vững và hài hòa với môi trường sinh thái.
Theo kế hoạch số 220/KH-UBND của UBND TP.Hà Nội về phát triển sản xuất nông nghiệp hữu cơ giai đoạn 2022 – 2025 và định hướng đến năm 2030, Hà Nội đã đặt mục tiêu diện tích trồng trọt hữu cơ đạt khoảng 1,5 – 2% tổng diện tích đất trồng trọt và tỷ lệ sản phẩm chăn nuôi hữu cơ đạt khoảng 1 – 2% tổng sản phẩm chăn nuôi vào năm 2025. Để đạt được mục tiêu này, ngành nông nghiệp sẽ đẩy mạnh xây dựng các mô hình sản xuất nông nghiệp hữu cơ với quy trình kỹ thuật tiên tiến, được kiểm soát chặt chẽ, và các sản phẩm sẽ được cấp giấy chứng nhận theo quy định quốc gia, quốc tế về nông nghiệp hữu cơ. Các địa phương cần phải có kế hoạch cụ thể để hỗ trợ nông dân, hợp tác xã (HTX), doanh nghiệp theo hướng đồng bộ từ hạ tầng sản xuất, tập huấn kỹ thuật đến xây dựng thương hiệu.
Phó Giám đốc Sở NNPTNT Hà Nội – Nguyễn Mạnh Phương cho biết, sản xuất nông nghiệp theo hướng hữu cơ đã chứng minh được hiệu quả kinh tế cao hơn so với sản xuất thông thường, giúp cải thiện chất lượng sản phẩm và tăng sức cạnh tranh. Kế hoạch số 220/KH-UBND của UBND TP.Hà Nội đặt mục tiêu diện tích trồng trọt hữu cơ đạt khoảng 1,5 – 2% tổng diện tích đất trồng trọt và tỷ lệ sản phẩm chăn nuôi hữu cơ đạt khoảng 1 – 2% tổng sản phẩm.
Với định hướng sản xuất hữu cơ ứng dụng công nghệ cao, Sở NNPTNT Hà Nội sẽ phối hợp với các địa phương quy hoạch vùng sản xuất tập trung đối với những sản phẩm nông nghiệp hữu cơ thị trường có nhu cầu lớn, phù hợp với điều kiện sinh thái của địa phương.
Cùng với đó, tăng cường tổ chức hội chợ, ứng dụng internet để quảng bá, tìm kiếm thị trường tiêu thụ sản phẩm; hỗ trợ HTX, doanh nghiệp đưa sản phẩm hữu cơ vào các kênh phân phối hiện đại và xuất khẩu.
Nhân lên những vùng nông nghiệp “xanh”
Theo Giám đốc HTX Nông nghiệp hữu cơ Đồng Phú (huyện Chương Mỹ) – Trịnh Thị Nguyệt, hiện nay diện tích đất trồng lúa hữu cơ của xã là 55ha/vụ. Để lúa cho năng suất lúa cao, chất lượng gạo thơm ngon, HTX yêu cầu nông dân tuân thủ nghiêm ngặt quy định về sản xuất an toàn, không sử dụng thuốc bảo vệ thực vật. Nhờ đó, sản phẩm gạo hữu cơ Đồng Phú không chỉ tiêu thụ trong nước mà còn xuất khẩu, giá bán cao hơn lúa thông thường khoảng 30%.
Trong khi đó, Phó Chủ tịch UBND huyện Đông Anh – Nguyễn Anh Dũng cho biết, huyện đã quy hoạch vùng sản xuất rau với diện tích 1.180ha, trong đó có hơn 500ha sản xuất rau an toàn tập trung, quy mô lớn. Để kiểm soát chất lượng sản phẩm rau an toàn tại các vùng sản xuất tập trung, huyện đẩy mạnh tuyên truyền nâng cao ý thức cho người dân về hạn chế sử dụng thuốc bảo vệ thực vật. Vì vậy, số lượng thuốc bảo vệ thực vật sử dụng giảm khoảng 15% so các năm trước, nông dân sử dụng chủ yếu là phân bón hữu cơ, vi sinh, thảo mộc trong sản xuất nông nghiệp.
Ông Nguyễn Mạnh Phương thông tin, hiện nay, các mô hình nông nghiệp “xanh”, hữu cơ của Hà Nội phát triển tại các huyện: Sóc Sơn, Đông Anh, Phú Xuyên, Thạch Thất, Chương Mỹ… Sản phẩm nông nghiệp hữu cơ, nông nghiệp “xanh” bảo đảm yêu cầu cao về vệ sinh an toàn thực phẩm, không chỉ đáp ứng nhu cầu tiêu dùng của người dân Thủ đô mà một số sản phẩm còn xuất khẩu cho giá trị kinh tế cao. Ngoài ra, sản xuất nông nghiệp “xanh” còn góp phần bảo vệ môi trường bền vững.
Mặc dù nông nghiệp “xanh” và an toàn đã được chứng minh là hiệu quả, tuy nhiên việc sản xuất vẫn gặp khó khăn trong một số vấn đề như: trong quá trình canh tác theo hướng hữu cơ, chỉ được phép sử dụng phân bón hữu cơ, phòng trừ cỏ dại, sâu bệnh bằng các biện pháp thủ công hoặc thuốc sinh học, do đó mất nhiều công lao động và khó thực hiện trên diện rộng…
Hướng tới nông nghiệp “xanh” và thân thiện với môi trường, Hà Nội sẽ tập trung phát triển các vùng nông nghiệp hàng hóa bằng việc đầu tư cơ sở hạ tầng sản xuất kết hợp với xây dựng thương hiệu. Đến năm 2025, Hà Nội đặt mục tiêu có diện tích canh tác hữu cơ đạt 1,5-2% tổng diện tích đất trồng trọt và sản xuất nông nghiệp “xanh” sẽ trở thành mũi nhọn của ngành nông nghiệp Thủ đô.
Để giúp nông dân thay đổi phương thức sản xuất, Hội Nông dân huyện Đan Phượng sẽ phối hợp với ngành nông nghiệp tổ chức các buổi tập huấn trồng rau, chăn nuôi theo tiêu chuẩn VietGAP nhằm tạo ra nhiều sản phẩm nông nghiệp an toàn. Đồng thời, hỗ trợ đăng ký quyền sở hữu trí tuệ về nhãn hiệu sản phẩm hàng hóa nông sản đặc trưng của địa phương nhằm nâng cao giá trị sản phẩm.