Từ xưa đến nay nông nghiệp luôn đóng một vai trò hết sức quan trọng trong công cuộc phát triển đất nước. Hình ảnh của người nông dân chân chất tăng gia sản xuất dường như đã trở thành biểu tượng của nền nông nghiệp Việt Nam. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng nhau tìm hiểu về định nghĩa sản xuất nông nghiệp để hiểu hơn về đặc điểm của ngành nghề sản xuất này tại Việt Nam.
Sản xuất nông nghiệp là gì?
Nông nghiệp là ngành sản xuất vật chất cơ bản của xã hội, sử dụng đất đai để trồng trọt và chăn nuôi, khai thác cây trồng và vật nuôi làm tư liệu và nguyên liệu lao động chủ yếu để tạo ra lương thực, thực phẩm và một số nguyên liệu cho công nghiệp. Nông nghiệp bao gồm: trồng trọt, chăn nuôi, sơ chế nông sản, lâm nghiệp, thủy sản.
Sản xuất công nghiệp tại Việt Nam
Trong nông nghiệp cũng có hai loại chính, đó là:
- Nông nghiệp thuần nông hay nông nghiệp sinh nhai là lĩnh vực sản xuất nông nghiệp có đầu vào hạn chế, sản phẩm đầu ra chủ yếu phục vụ cho chính gia đình của mỗi người nông dân. Không có sự cơ giới hóa trong nông nghiệp sinh nhai.
- Nông nghiệp chuyên sâu là lĩnh vực sản xuất nông nghiệp được chuyên môn hóa trong tất cả các khâu sản xuất nông nghiệp, gồm cả việc sử dụng máy móc trong trồng trọt, chăn nuôi, hoặc trong quá trình chế biến sản phẩm nông nghiệp. Nông nghiệp chuyên sâu có nguồn đầu vào sản xuất lớn, bao gồm cả việc sử dụng hóa chất diệt sâu, diệt cỏ, phân bón, chọn lọc, lai tạo giống, nghiên cứu các giống mới và mức độ cơ giới hóa cao. Sản phẩm đầu ra chủ yếu dùng vào mục đích thương mại, làm hàng hóa bán ra trên thị trường hay xuất khẩu. Các hoạt động trên trong sản xuất nông nghiệp chuyên sâu là sự cố gắng tìm mọi cách để có nguồn thu nhập tài chính cao nhất từ ngũ cốc, các sản phẩm được chế biến từ ngũ cốc hay vật nuôi…
Những đặc điểm của sản xuất nông nghiệp tại Việt Nam
Tại Việt Nam, nông nghiệp là một trong hai ngành sản xuất tạo ra của cải, vật chất đóng góp chủ yếu vào GDP của đất nước. Ngành sản xuất này có những đặc điểm sau đây:
- Sản xuất nông nghiệp mang tính chất khu vực bởi nó được tiến hành trên nhiều địa bàn có diện tích rộng lớn, phát triển phụ thuộc vào điều kiện tự nhiên của mỗi vùng. Tuy nhiên, để đầu ra ổn định, đạt chất lượng cao cần phải lựa chọn nhóm cây trồng, vật nuôi phù hợp với điều kiện nơi sản xuất nông nghiệp.
- Ruộng đất là tư liệu sản xuất tốt nhất cho nông nghiệp, con người nên hạn chế chuyển đổi đất nông nghiệp sang xây dựng cơ bản mà phải tìm mọi biện pháp để cải tạo và bồi dưỡng đất để đồng ruộng ngày càng màu mỡ hơn, sản phẩm sản xuất ra trên mỗi đơn vị sản xuất nhiều hơn.
- Đối tượng của sản xuất nông nghiệp là cây trồng và vật nuôi. Cây trồng, vật nuôi phát triển dài hay ngắn phụ thuộc chủ yếu vào các yếu tố tác động bên ngoài ảnh hưởng đến sản lượng thu hoạch cuối cùng. Để không làm ảnh hưởng tới chất lượng sản phẩm cuối cùng, trong vùng canh tác phải được sử dụng nhiều loại giống cây trồng, vật nuôi để trước mọi thay đổi của môi trường tự nhiên kết quả có thể bù đắp được cho nhau.
- Sản xuất nông nghiệp mang tính thời vụ cao. Tính thời vụ trong nông nghiệp là vĩnh cửu, tức là không có thời gian nghỉ mà trong quá trình sản xuất chỉ tìm cách hạn chế nó. Bên cạnh đó, do sự biến thiên của thời tiết – khí hậu, một năm có bốn mùa xuân – hạ – thu – đông, mỗi cây trồng lại thích hợp để phát triển trong một mùa nhất định dẫn đến những mùa vụ khác nhau trong một năm.
Đặc điểm chung của nông nghiệp Việt Nam
Ngoài những đặc điểm chung trên, nông nghiệp Việt Nam có những đặc điểm như:
- Sản xuất nông nghiệp tại Việt Nam còn nhiều khó khăn vất vả trong khi sản xuất công nghiệp lại phát triển tạo việc làm cho nhiều lao động vì vậy tỷ lệ người nông dân bỏ làm nông chuyển sang làm công nhân ngày càng nhiều. Đời sống người dân nông thôn ngày càng xích gần hơn với thành thị.
- Nền nông nghiệp nước ta là nền nông nghiệp nhiệt đới gió mùa có điểm chút ôn đới nhất là miền Bắc và trải rộng trên 4 vùng rộng lớn, phức tạp: trung du, miền núi, đồng bằng và ven biển. Với đặc điểm này giúp nông nghiệp nước ta có nhiều thuận lợi từ khí hậu.
Tổng hợp các loại sản phẩm trong sản xuất nông nghiệp
Sản phẩm của sản xuất nông nghiệp không chỉ lúa, ngô, khoai,… mà có nhiều loại sản phẩm được chi ra các nhóm như:
- Sản xuất lương thực chủ yếu là lúa. Đây là loại lương thực chính, phát triển nhất trong sản xuất nông nghiệp thuần nông hay nhằm cung cấp cho thương mại.
- Sản xuất hoa màu: các loại rau củ quả trồng với mục đích tự phục vụ gia đình hoặc buôn bán tạo thu nhập.
- Sản xuất thịt, trứng từ vật nuôi: Chủ yếu là các loại gia cầm như gà, vịt,… gia súc là lợn, trâu, bò,… và thủy hải sản là cá, tôm,…
Trên đây là những kiến thức cơ bản về sản xuất nông nghiệp. Hy vọng, những thông tin này sẽ giúp bạn nắm được những đặc điểm cơ bản nhất trong sản xuất nông nghiệp.