Năm nay, sự xuất hiện muộn của không khí lạnh và nhiệt độ mùa đông cao hơn trung bình nhiều năm không chỉ là một hiện tượng đặc biệt mà còn là dấu hiệu của những biến đổi không thường xuyên. Theo dự báo, từ cuối tháng 11, dự kiến sẽ có chuỗi các đợt rét đậm, rét hại kéo dài. Do đó, chính quyền và cộng đồng cần tự giác thực hiện các biện pháp phòng ngừa cho vật nuôi.
Theo thông tin từ ông Nông Minh Tuấn, Trưởng Phòng NN-PTNT huyện Võ Nhai (Thái Nguyên), trên địa bàn huyện có khoảng 8.900 con trâu, bò và hơn 37.900 con lợn, cùng với 5.500 con dê…
Ngay từ đầu mùa đông, ngành nông nghiệp địa phương đã thành lập các đoàn công tác trực tiếp đến các xã, thị trấn để hướng dẫn, kiểm tra và thúc đẩy công tác phòng, chống đói và rét cho đàn vật nuôi. Đặc biệt, sự quan tâm được tập trung vào các xóm ở vùng cao, nơi vật nuôi có rủi ro lớn khi nhiệt độ giảm sâu.
Đồng thời, Phòng NN-PTNT đã hợp tác chặt chẽ với Trung tâm Dịch vụ Nông nghiệp huyện Võ Nhai để triển khai chiến dịch tuyên truyền, hướng dẫn các hộ chăn nuôi thực hiện nhiều biện pháp phòng, chống rét cho gia súc.
Bà Đặng Thị Hiếu, Phó Giám đốc Trung tâm Dịch vụ Nông nghiệp huyện Võ Nhai, chia sẻ rằng lực lượng thú y đã đến từng ngôi nhà, trang trại để khuyến cáo về các biện pháp như sửa chuồng, củng cố chuồng trại, làm áo ấm cho vật nuôi, di chuyển đàn gia súc về nơi an toàn và thực hiện vệ sinh, tiêu độc, khử trùng chuồng trại…
Ngoài ra, trung tâm còn khuyến khích bà con nông dân làm cây rơm, mở rộng diện tích cỏ và ngô sinh khối, cũng như tiêm đầy đủ vacxin để gia súc có sức đề kháng mạnh mẽ. Thường xuyên cập nhật thông tin về tình hình thời tiết và khí hậu, đặc biệt là khi có đợt rét đậm, rét hại, để cung cấp thông tin kịp thời cho người dân.
Với hơn 93.500 con trâu, bò, 600.000 con lợn và khoảng 16 triệu con gia cầm, toàn tỉnh Thái Nguyên đã phát đi văn bản hướng dẫn các huyện và thành phố thực hiện các biện pháp phòng, chống rét nhằm giảm thiệt hại cho đàn vật nuôi trong mùa đông. Cảnh báo đặc biệt là không được chủ quan trước diễn biến thời tiết.
UBND tỉnh Bắc Kạn cũng đã duyệt phương án phòng, chống rét cho cây trồng, vật nuôi và thủy sản trong vụ Đông Xuân năm 2023-2024. Theo đó, ngành nông nghiệp địa phương yêu cầu các hộ chăn nuôi cần gia cố chuồng trại để đảm bảo an toàn và ngăn gió lùa trực tiếp vào chuồng.
Chuồng nuôi cần đảm bảo luôn khô ráo, và phải có chất độn chuồng bằng rơm, rạ, mùn cưa hoặc trấu khô. Việc duy trì sạch sẽ chuồng trại thường xuyên, đặc biệt là trong những ngày rét mưa, cần bổ sung thêm chất độn chuồng để gia súc tăng cường khả năng chống rét. Sử dụng bóng điện công suất lớn để sưởi ấm chuồng nuôi cũng là một biện pháp hiệu quả.
Với nguy cơ giảm sức đề kháng của vật nuôi, đặc biệt là đối với gia súc già yếu và gia súc non, chính quyền địa phương cần liên tục cập nhật diễn biến thời tiết và cung cấp thông tin kịp thời cho người chăn nuôi, giúp họ lên kế hoạch cụ thể để bảo vệ đàn vật nuôi.
Trong những ngày thời tiết rét, áp dụng chế độ chăn thả muộn và về sớm, tránh chăn thả và bắt trâu, bò khi thời tiết rét đậm, rét hại. Ngành nông nghiệp Bắc Kạn khuyến cáo rằng, khi thời tiết rét đậm kèm theo mưa và nhiệt độ giảm dưới 12 độ C, cần đưa trâu, bò vào nơi nuôi nhốt để tiến hành chăm sóc và quản lý tại chuồng nuôi.
Các biện pháp như sử dụng chăn cũ, bao tải đay quấn quanh cơ thể gia súc để giữ ấm cơ thể, đặc biệt là đối với bê và nghé non, cũng như việc kiểm tra và theo dõi sức khỏe đàn vật nuôi thường xuyên, là những biện pháp quan trọng để đảm bảo an toàn và sức khỏe cho đàn vật nuôi.
Trong trường hợp trâu bò bị đói rét do rét đậm kéo dài trên 10 ngày, sức khỏe và sức đề kháng sẽ giảm, dễ mắc bệnh. Do đó, trong thời gian này, cần cung cấp cháo gạo hoặc cháo cám nóng cho trâu bò, kèm theo bổ sung khoáng chất và vitamin để nâng cao sức đề kháng.
Ngoài ra, việc xử lý chất thải hàng ngày, thu gom phân vào hố ủ và dẫn chất thải lỏng trực tiếp từ chuồng đến hố đựng bằng rãnh thoát, cùng với việc xử lý chất thải bằng hóa chất hoặc chế phẩm sinh học là quan trọng để giữ cho môi trường nuôi trồng lành mạnh và bền vững.